تحریک عصب واگ و تحول در سلامت زندگی شما !!

آیا تحریک عصب واگ می‌تواند به بهبود سلامت شما کمک کند؟

در چند دهه اخیر، در رسانه‌های اجتماعی، بسیاری از افراد ادعا کرده‌اند که یک عصب خاص در بدن شما به نام “عصب واگ” با برخی اختلالات مانند اضطراب، افسردگی،وسواس های فکری عملی ، مشکلات قلبی و بیماری‌های خودایمنی ارتباط دارد. این عصب به طور وسیعی در تیک‌تاک و دیگر شبکه‌های اجتماعی در حال مطرح شدن است، به‌طوری‌که هشتگ این اصطلاح بیش از 47 میلیون بار در تیک‌تاک دیده شده است.

اگر شما هم در شبکه های اجتماعی به دنبال «عصب واگ» جستجو کنید، خواهید دید که افراد زیادی ادعا می‌کنند که با تنظیم یا رها کردن این عصب، می‌توانند زندگی خود را بهبود بخشند.

عصب واگ چیست؟

عصب واگ، که با نام “عصب سرگردان” نیز شناخته می‌شود، مسئول انتقال سیگنال‌ها میان مغز، قلب، ریه‌ها و دستگاه گوارش است. این عصب در بسیاری از عملکردهای بدن مانند ضربان قلب، تولید صدا، تعریق، هضم غذا و رفلکس‌های معدوی دخالت دارد.

مطالعات جدید نشان داده‌اند که برخی از علائم طولانی مدت COVID-19، مانند مشکلات در صدا، بلع، سرگیجه، فشار خون پایین و ضربان قلب بالا، می‌توانند به تأثیر ویروس بر این عصب مربوط باشند.

چرا عصب واگ اهمیت دارد؟

عصب واگ یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین اعصاب جمجمه‌ای است که از ساقه مغز شروع شده و از دو طرف گردن به سمت سینه و شکم حرکت می‌کند. این عصب هم سیگنال‌های حرکتی و هم حسی را منتقل می‌کند و به ارگان‌های مختلفی مانند قلب، ریه‌ها، معده، روده‌ها و غیره متصل است.

این عصب وظایف مختلفی در بدن دارد که شامل هضم، تنفس، تنظیم خلق و خو، پاسخ‌های ایمنی، گفتار و تولید بزاق و مخاط است. یکی از نقش‌های کلیدی عصب واگ این است که بخشی از سیستم عصبی پاراسمپاتیک را تشکیل می‌دهد که مسئولیت استراحت بدن و فرایندهای هضمی را به عهده دارد.

ارتباط عصب واگ با اضطراب و استرس

عصب واگ با واکنش‌های ترس و اضطراب ارتباط دارد. در حقیقت، این عصب عامل اصلی کنترل واکنش‌های ترس، فرار و مبارزه است. زمانی که عملکرد عصب واگ کاهش یابد، ممکن است فرد دچار علائمی مانند فشار در گلو، تعریق کف دست‌ها، افزایش ضربان قلب، تنفس سطحی و ناراحتی در معده شود. این‌ها نشان‌دهنده کمبود عملکرد عصب واگ هستند.

اختلالات مرتبط با عصب واگ

عصب واگ به دلیل طولانی بودن و پیچیدگی‌اش، ممکن است در صورت آسیب دیدن، بخش‌های مختلف بدن را تحت تأثیر قرار دهد. آسیب به این عصب می‌تواند علائم و مشکلات مختلفی ایجاد کند، از جمله:

• از دست دادن یا تغییر در صدای فرد

• مشکلات در بلع یا صحبت کردن

• ضربان قلب کند

• فشار خون پایین

• حالت تهوع یا استفراغ

• درد شکمی

این مشکلات می‌توانند به بخشی از عصب که آسیب دیده، بستگی داشته باشند. به گفته متخصصین، عصب واگ با مشکلاتی نظیر تشنج، آریتمی قلبی، اضطراب، افسردگی و بیماری‌های مختلف گوارشی نیز مرتبط است. در برخی موارد، پزشکان برای درمان مشکلاتی مانند صرع و تشنج از تحریک عصب واگ استفاده می‌کنند.

عوارض تحریک عصب واگ

تحریک نادرست یا بیش از حد این عصب می‌تواند بندرت عوارضی مانند کاهش فشار خون، سرگیجه، حالت تهوع، کاهش ضربان قلب و … به همراه داشته باشد. بنابراین، افراد مبتلا به مشکلات قلبی یا فشار خون پایین باید پیش از هر نوع درمان تحریک عصب واگ با پزشک خود  در این خصوص مشورت کنند و در انتخاب مرکز درمانی خود دقت لازم را داشته باشند.

درمان مشکلات گوارشی ناشی از عصب واگ

یکی از مشکلات رایجی که ممکن است به علت عملکرد نامناسب عصب واگ بروز کند، گاستروپارزی است. این مشکل زمانی اتفاق می‌افتد که معده قادر به تخلیه غذا به‌طور عادی نباشد. درمان این مشکل می‌تواند شامل تحریک الکتریکی عصب واگ، تغییر در رژیم غذایی و مدیریت استرس باشد.

تقویت عصب واگ

روش‌های مختلفی برای تقویت عصب واگ وجود دارند، که بیشتر آن‌ها طبیعی و غیرتهاجمی هستند. این روش‌ها شامل تنفس عمیق، ورزش، مدیتیشن، آواز خواندن، دوش آب سرد و ماساژ است. این فعالیت‌ها به تقویت سیستم عصبی پاراسمپاتیک کمک کرده و در نتیجه می‌توانند به بهبود سلامت روان و جسمی کمک کنند.

تحریک عصب واگ: انواع و روش‌ها

تحریک عصب واگ به دو روش اصلی انجام می‌شود:

1. تحریک غیرتهاجمی: این روش شامل استفاده از ابزارهای خاصی برای تحریک عصب واگ از سطح پوست است، مانند ماساژ، طب سوزنی یا تکنیک‌های تنفسی.

2. تحریک تهاجمی: این روش شامل کاشت دستگاهی است که به‌طور الکتریکی عصب واگ را تحریک می‌کند و بعضا در موارد نادر در برخی از افراد با عوارض کمی همراه است.

3. تحریک عصب واگ از طریق دستگاه VNS : این روش درمانی کاملا بدون عارضه می باشد و نسبت به سایر تحریکات اثربخشی بالاتری دارد که خوشبختانه در کلینیک تخصصی نوروتراپی اندیشه سلامت در شیراز با استفاده از این دستگاه میتوانید در جهت رفع اختلالات روانشناختی خود کمک کنید و این نوع درمان معمولاً برای بیمارانی است که به درمان‌های دیگر پاسخ نداده‌اند بسیار موثر واقع شده است.

عصب واگ و ضربان قلب

عصب واگ تاثیر قابل توجهی بر ضربان قلب دارد و مسئول تنظیم آن است. تحریک بیش از حد این عصب می‌تواند منجر به کاهش غیرطبیعی ضربان قلب شود، در حالی که کاهش عملکرد آن می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب و ایجاد تپش‌های نامنظم گردد.

روش‌های طبیعی مانند انجام تمرینات تنفسی عمیق، استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی و مدیریت استرس می‌توانند به حفظ تعادل در عملکرد این عصب کمک کرده و در برخی موارد، پزشکان ممکن است از دستگاه‌های تحریک الکتریکی برای کنترل ناهنجاری‌های ضربان قلب استفاده کنند.

آزمایش یا تست عصب واگ

برای ارزیابی عملکرد عصب واگ، پزشکان می‌توانند از آزمایش‌هایی نظیر بررسی پاسخ قلبی-عروقی، آزمایش رفلکس حلقی و ارزیابی واکنش‌های پاراسمپاتیک استفاده کنند. این آزمایش‌ها به پزشکان کمک می‌کنند تا بفهمند آیا این عصب به درستی کار می‌کند یا خیر.

در این بررسی‌ها، تغییرات ضربان قلب هنگام تنفس، واکنش‌های عصبی به محرک‌های مختلف و ارزیابی قدرت عضلات مرتبط با عصب واگ ارزیابی می‌شوند. این ارزیابی‌ها به شناسایی مشکلات مربوط به عملکرد این عصب و تعیین راه‌های درمانی مناسب کمک می‌کنند.

آینده درمان‌های تحریک عصب واگ

تحقیقات در حال پیشرفت است تا ارتباط بین تحریک عصب واگ و درمان اختلالات مختلف، مانند افسردگی، اضطراب و بیماری‌های قلبی و مشکلات متابولیک را بیشتر مورد بررسی قرار دهد. خوشبختانه با شواهد تاثیرات بسیار مثبت و چشمگیر در این زمینه، تحریک عصبی واگ می‌تواند به گزینه‌ای مؤثر و امید بخش برای درمان مشکلات سلامتی باشد.

تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که تحریک مستمر و منظم عصب واگ می‌تواند تاثیرات بسیار مثبتی در بهبود وضعیت سلامت روان، کاهش التهاب و تقویت توانایی بدن برای مقابله با استرس‌ها داشته باشد. علاوه بر این، یک سبک زندگی سالم از جمله رعایت رژیم غذایی متعادل و کاهش مصرف الکل و کافئین، می‌تواند به تقویت عملکرد این عصب کمک کند.

تحریک عصب واگ در شیراز 

تحریک عصب واگ فرآیندی است که می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر سلامت بدن داشته باشد، اما به دلیل پیچیدگی‌های فیزیولوژیکی، ضروری است که این درمان تنها تحت نظارت دقیق و متخصصین  ماهر انجام شود. متخصصان می‌توانند به درستی ارزیابی کنند که آیا این درمان برای فرد مناسب است و همچنین از اجرای ایمن آن در دوزها و شرایط مناسب اطمینان حاصل کنند، تا از بروز هرگونه عوارض ناخواسته جلوگیری شود و نتایج مطلوب به دست آید. کادر مجرب کلینیک روانشناسی و نوروتراپی اندیشه سلامت مفتخر است به عنوان اولین مرکز روانشناسی و نوروفیدبک در شیراز و جنوب کشور درمان تحریک عصب واگ را با همراهی کادری مجرب و متخصص به شما هموطنان ارایه نماید .